Termometr cz. 1
Z różnych przyrządów, używanych do mierzenia wysokości temperatury, najczęściej stosowany bywa termometr rtęciowy. Jest to rurka szklana, zamknięta na obu końcach, a na jednym rozszerzona w kuleczkę, napełnioną rtęcią; z rurki usunięto powietrze. W zetknięciu z cieplejszym powietrzem, czy innym cieplejszym ciałem, ciepło wnika do rtęci, która się wskutek tego rozszerza i podnosi w rurce termometru; w chłodniejszym otoczeniu ciepło z rtęci uchodzi, wskutek czego kurczy się ona i opada w rurce. Z wysokości, do jakiej w rurce dochodzi, sądzić więc można o temperaturze otoczenia. Aby zmiany poziomu rtęci w rurce rozpoznać, robimy na szkle rurki, czy na przytwierdzonej do rurki deseczce, podziałkę. Trzymając rurkę w ciągli kilkunastu minut w topniejącym lodzie, oznaczamy punkt, do jakiego rtęć w niej w tern otoczeniu dochodzi, kreską, przy której piszemy 0; przeniósłszy znów na takiż czas termometr do wrzącej wody, lub zawiesiwszy go w parze, wydobywającej się z takiej wody, oznaczamy punkt, do którego rtęć się wzniosła przez 100; przestrzeń pomiędzy 0 a 100, dzielimy na 100 równych części, odmierzając 1 oznaczając kreskami takie części również i pod zerem.